إخوة المؤمنين

لیبرالیسم و سوسیالیسم اسلامی یا اسلام لیبرالی و سوسیالیستی؟!

📜 شاید شما هم شنیده باشید که احزاب و افراد و جریاناتی، ایدئولوژی شان مخلوطی از دو اسم متفاوت است مثلا لیبرالیسم اسلامی و یا سوسیالیسم اسلامی. این مدل ترکیب کلمات، نوعی تشویش در ذهن افراد ایجاد می کند و در درون خود، نوعی تناقض دارد در حالیکه در ظاهر، بسیار چیز جذابی به نظر می رسد. در اولین نگاه، مخاطب با خودش می گوید: به به؛ چقدر خوب است که لیبرالیسم را به صورت اسلامی اجرا کنیم و از مزایای آن بهره‌مند شویم و در عین حال، اسلام را هم اجرا کرده باشیم. در حالیکه این همه ماجرا نیست. تعبیری که من در این رابطه دارم، چیزی برعکس این ترکیب است. یعنی، لیبرالیسم اسلامی و سوسیالیسم اسلامی از نظر من درست نیست و در عمل، آنچه اتفاق می افتد، اسلام لیبرالی و اسلام سوسیالیستی است. یعنی آن چیزی که مقید می شود، اسلام است. آن چیزی که مورد گزینش قرار می گیرد، اسلام است و آن چیزی که مبنا و معیار توجه است، لیبرالیسم یا سوسیالیسم و امثال آنها است. بگذارید منظورم را با مثال، تکمیل کنم: فرض کنید، شما یک کتاب را می خواهید بخوانید که بعضی از خطوط آن، با رنگ قرمز نوشته شده است و بعضی از خطوط، با رنگ آبی. اگر شما، عینک قرمز بزنید، فقط خطوط آبی را می بینید و اگر عینک آبی بزنید، فقط خطوط قرمز را. در رابطه با موضوع صحبت ما هم چیزی مشابه این مثال صدق می کند؛ لیبرال ها و سوسیالیست ها، هر کدام مطابق عینک و سلیقه خودشان به اسلام نگاه می کنند و در نتیجه، بخش هایی از اسلام را که با عینک و سلیقه شان همخوانی دارد را مورد استفاده قرار می دهند، و آن بخش که مطابق سلیقه شان نیست را رها می کنند. در نتیجه، آن چه حاصل می شود، اسلام لیبرالی و یا اسلام سوسیالیستی است. اگر واقعا، مبنا اسلام می بود و آنها با عینک اسلام به لیبرالیسم و سوسیالیسم نگاه می کردند، باید به همگرایی قابل توجهی دست پیدا می کردند. به عبارتی، چون مبنای مشابهی در نظر داشتند، در نتیجه، لیبرالیسم و سوسیالیسم را در مجرایی که اسلام مشخص کرده بود، وارد می کردند و ناگزیر، آنچه حاصل می شد، چیز مشابهی می بود. هرچند که فهم هر جریانی از اسلام هم متفاوت است و همین خودش در تفاوت مسیر و نتیجه، اثرگذار است.

📃 به عنوان نتیجه گیری این مطلب، درست است که فهم جریانات از اسلام متفاوت است ولی آنچه مسیر این جریانات را از هم متمایز کرده، لزوما و عمدتا به خاطر نوع نگرش اسلامی و مبنای اسلامی شان نیست چون اصلا مبنای نگرش و عمل آنها، اسلام نیست که بخواهیم در مورد شیوه نگرش اسلامی آنها و تفاوت اسلامگرایی شان صحبت کنیم. اصل تفاوت در این است که یک گروه، اسلام را مقید به لیبرالیسم کرده و به عبارتی، بخشی از اسلام که مورد قبول و تایید لیبرالیسم است را برداشته، و دیگری آن بخش را که مورد تایید سوسیالیسم است را انتخاب کرده و آن چیزی که حاصل می شود، لیبرالیسم و سوسیالیسمی است که با اصطلاحات و الفاظ اسلامی، توجیه شده است و اسلام تبدیل به این همانی هایی شده است که عقاید و مشخصات لیبرالیسم یا سوسیالیسم را تایید و توجیه می کند.
اینجاست که انسان متوجه می شود خبری از لیبرالیسم و سوسیالیسم اسلامی نیست بلکه این اسلام است که مقید و محدود به لیبرالیسم و سوسیالیسم شده است.

📖 @Ikhwah